زخم یک ضایعه یا صدمه به بافت‌های بدن است که ممکن است به علت جراحات، التهابات، ضربه‌ها، سوختگی‌ها، فشار مکرر، یا بیماری‌های مختلف ایجاد شود. زخم‌ها ممکن است در اندازه و شدت‌های مختلفی وجود داشته باشند.
عواملی که می‌توانند به بهبود یا تشدید زخم‌ها کمک کنند، شامل مراقبت مناسب، تغذیه صحیح، به طور دقیق دنبال کردن راهنمایی پزشکی، اجتناب از تماس مکرر با آب، عفونت‌ها، و جلوگیری از فشار مکرر و طولانی‌مدت بر روی مناطق حساس است. در صورتی که زخم‌ها بزرگ یا عمیق باشند، خونریزی داشته باشند یا نشانه‌های عفونت نشان دهند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا مراقبت و درمان مناسب را دریافت کنید .
انواع زخم
زخم‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند بر اساس علت ایجاد، شدت، و مکان تشکیل آنها. در ادامه، به برخی از انواع معروف زخم‌ها اشاره می‌کنم :
زخم‌های جلدی (پوستی)
- زخم خراشی (Abrasion): این نوع زخم به علت اصطکاک پوست با یک سطح سخت یا خشن ایجاد می‌شود. معمولاً خونریزی کمتری دارد.
- زخم بریدگی (Incision): زخم بریدگی به علت برش پوست با اشیاء تیز ایجاد می‌شود و ممکن است خونریزی نسبتاً شدیدی داشته باشد.
- زخم سوختگی (Burn): این نوع زخم به علت تماس با حرارت (مثل آب داغ یا آتش) ایجاد می‌شود. درجه سوختگی تعیین کننده شدت این نوع زخم است.
زخم‌های عمقی:
- زخم عفونی (Ulcer): این نوع زخم‌ها معمولاً در نواحی مرطوب مثل دهان و دستگاه گوارش ایجاد می‌شوند و ممکن است ناشی از عفونت‌ها یا بیماری‌های مزمن باشند.
- زخم فشاری (Pressure Ulcer): این زخم‌ها به علت فشار مکرر و طولانی‌مدت بر روی پوست ایجاد می‌شوند و معمولاً در افراد بستری یا کسانی که حرکت کمی دارند رخ می‌دهند.
زخم‌های عفونی:
- زخم عفونی باکتریایی (Bacterial Ulcer): این زخم‌ها ناشی از عفونت با باکتری‌ها هستند و ممکن است در ناحیه‌های مختلفی از بدن ایجاد شوند.
- زخم ویروسی (Viral Ulcer): برخی ویروس‌ها ممکن است زخم‌هایی را در دهان یا سایر نواحی ایجاد کنند، مثل زخم‌های هرپس.
زخم‌های ناشی از بیماری:
- زخم معده (Peptic Ulcer): این زخم‌ها در دیوار معده یا دیوار دستگاه گوارش ایجاد می‌شوند و ممکن است ناشی از عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری یا مصرف بی‌رویه داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) باشند.
- زخم دیابتی (Diabetic Ulcer): افراد مبتلا به دیابت ممکن است زخم‌های پا به علت مشکلات در جریان خون و عصبیت ایجاد کنند.
زخم‌های ناشی از جراحات:
- زخم‌های جراحی (Surgical Wound): این زخم‌ها به علت جراحات ایجاد می‌شوند و ممکن است توسط پزشکان در داخل بیمارستان درمان شوند.
توجه داشته باشید که برای درمان زخم‌ها، نوع و شدت زخم، مکان ایجاد آن، و عوامل دیگری مانند عفونت مهم هستند. همچنین، بهتر است تشخیص و درمان زخم‌ها توسط پزشکان و متخصصان پوستی انجام شود.
تغذیه مناسب بسیار مهم است برای افرادی که با زخم‌ها روبرو هستند، زیرا تغذیه صحیح می‌تواند به بهبود زخم و ترمیم بافت‌های متضرر کمک کند. در ادامه، مهمترین نکاتی که باید در تغذیه برای زخم‌ها را در نظر داشته باشید شرح داده شده است:
- مصرف کافی کالری و پروتئین: برای ترمیم بافت‌های متضرر، نیاز به کالری و پروتئین بیشتری دارید. مطمئن شوید که مصرف روزانه کالری و پروتئین کافی را دارید تا بدنتان به درستی ترمیم شود.
- مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین و مواد معدنی: ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین C، ویتامین A، روی، مس و سنگ آهن می‌توانند در ترمیم زخم‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن مفید باشند. مصرف میوه‌ها، سبزیجات و منابع پروتئینی غنی به کمک تأمین این مواد می‌آید.
- مصرف آهن: زخم‌ها ممکن است باعث افت آهن در بدن شود. برای جلوگیری از کم‌آهنی، مصرف مواد غذایی غنی از آهن مانند گوشت قرمز، تخم مرغ، نخود، و لوبیا توصیه می‌شود.
- مصرف مواد غذایی غنی از فیبر: فیبر می‌تواند در بهبود عملکرد دستگاه گوارش و جلوگیری از افزایش وزن بیشتر کمک کند. مصرف مواد غذایی غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، و میوه‌های خشک مفید است.
- مصرف مایعات به میزان کافی: برای حفظ هیدراتاسیون و تسریع در ترمیم زخم، باید مایعات به میزان کافی مصرف کنید. آب، نوشابه‌های غیرگازدار، و نوشیدنی‌های معدنی مفید هستند.
